Nhiệm kỳ Tổng thống
Cuộc bầu cử năm 2020 được ghi nhận với lượng cử tri đi bỏ phiếu đông đảo trong lịch sử, một phần do những sửa đổi trong thủ tục bỏ phiếu được khởi xướng ở nhiều bang nhằm đảm bảo rằng cử tri có thể bỏ phiếu nhưng vẫn đảm bảo an toàn trong bối cảnh đại dịch COVID-19. Số lượng đảng viên Đảng Dân chủ bỏ phiếu trong cuộc bầu cử năm 2020 nhiều hơn đáng kể so với các cuộc tranh cử tổng thống trước đó và Đảng Dân chủ không chỉ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống mà còn duy trì quyền kiểm soát Hạ viện Hoa Kỳ và giành quyền kiểm soát Thượng viện Hoa Kỳ từ Đảng Cộng hòa với tỉ lệ sát nút (kết quả là số thành viên Thượng viện được chia đều cho hai đảng, mỗi đảng có 50 thượng nghị sĩ, trường hợp số phiếu bằng nhau thì sẽ do Phó tổng thống Kamala Harris đóng vai trò Chủ tịch Thượng viện và có thể bỏ lá phiếu quyết định). Theo quan điểm của nhiều đảng viên Đảng Dân chủ, đặc biệt là những người cấp tiến, việc Đảng Dân chủ đồng thời kiểm soát Tổng thống và cả hai viện của Quốc hội đã mang lại cho Đảng này cơ hội hiếm có để thông qua những đạo luật mang tính chuyển đổi hứa hẹn làm cho xã hội Hoa Kỳ trở nên dân chủ, công bằng hơn.
Trong những tuần đầu tiên của nhiệm kỳ Tổng thống, Biden đã ký một loạt sắc lệnh trong đó có nhiều lệnh hủy bỏ các chính sách của chính quyền Trump, đặc biệt là trong các lĩnh vực nhập cư, chăm sóc sức khỏe và môi trường. Đáng chú ý, trong ngày đầu tiên nhậm chức, Biden đã ban hành sắc lệnh đưa Hoa Kỳ tái gia nhập Thỏa thuận Paris về biến đổi khí hậu và hủy bỏ việc Hoa Kỳ rút khỏi Tổ chức Y tế Thế giới.
Vào tháng 3/2021, chính quyền Biden đã áp dụng thủ tục điều phối ngân sách (một quy trình giúp đẩy nhanh việc thông qua một số dự luật liên quan đến ngân sách tại Thượng viện) để đảm bảo Quốc hội thông qua dự luật cứu trợ đại dịch trị giá 1,9 nghìn tỷ đô la, Kế hoạch Giải cứu Hoa Kỳ, mà không cần sự ủng hộ của Đảng Cộng hòa. Luật bao gồm các khoản thanh toán một lần cho người Mỹ có thu nhập thấp và trung bình; trợ cấp thất nghiệp kéo dài; khoản tín dụng thuế dành cho trẻ em mở rộng; hỗ trợ tài chính cho chính quyền tiểu bang và địa phương, trường học và nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc trẻ em; hỗ trợ nhà ở; và tài trợ bổ sung cho việc xét nghiệm vi-rút corona, truy tìm dấu vết tiếp xúc và phân phối vắc xin.
Biden ủng hộ việc ban hành luật về quyền bầu cử và cải cách bầu cử: Đạo luật Vì Nhân dân, được Hạ viện thông qua vào tháng 3/2021; Đạo luật Thăng tiến quyền bầu cử của John Lewis, được Hạ viện thông qua vào tháng 8/2021; và Đạo luật Tự do Bầu cử, được giới thiệu tại Thượng viện vào tháng 9/2021. (Hai dự luật đầu tiên là phiên bản luật sau đã được Hạ viện thông qua vào năm 2019.) Cả ba dự luật đều bị ngăn cản tại Thượng viện bởi những người “câu giờ” của Đảng Cộng hòa, việc tranh luận về một dự luật chỉ có thể được giải quyết khi có sự ủng hộ của ít nhất 60 thượng nghị sĩ. Các dự luật được thiết kế nhằm ngăn chặn các bang áp dụng luật đàn áp cử tri nghiêm trọng, loại bỏ sự sắp xếp theo đảng phái và chủng tộc, đồng thời làm cho các cuộc bầu cử trở nên minh bạch hơn bằng cách yêu cầu các tổ chức có “nguồn tiền không minh bạch” tiết lộ các nhà tài trợ (xem tài chính chiến dịch; luật tài chính chiến dịch). Sự thất bại của các biện pháp cải cách bầu cử, mà các đảng viên Đảng Dân chủ coi là cần thiết để bảo vệ nền dân chủ Mỹ, đã thúc đẩy các đảng viên tiến bộ và thậm chí đảng viên ôn hòa của Đảng Dân chủ thúc giục loại bỏ vấn đề “câu giờ”, vốn không được quy định trong Hiến pháp Hoa Kỳ và có thể bị Thượng viện chấm dứt trong một cuộc bỏ phiếu đa số đơn giản.
Vào tháng 8/2021, Thượng viện đã thông qua Đạo luật Việc làm và Đầu tư Cơ sở hạ tầng lưỡng đảng, một phiên bản thu nhỏ đáng kể (550 tỷ USD) của kế hoạch cơ sở hạ tầng trên diện rộng do Biden công bố vào tháng 3/2021, quy mô nhỏ hơn của nó trở nên cần thiết do sự phản đối của Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ bảo thủ đối với mức độ chi tiêu, tăng thuế đối với các tập đoàn và người giàu, và một số điều khoản chi tiêu xã hội. Dự luật sau đó đã bị trì hoãn ở Hạ viện trong nhiều tháng khi các đảng viên tiến bộ, đảng viên ôn hòa và đảng viên bảo thủ của Đảng Dân chủ tranh luận về các điều khoản của dự luật, những người cấp tiến từ chối ủng hộ ngoại trừ kết hợp với một dự luật chi tiêu xã hội lớn hơn và những người bảo thủ nhất quyết yêu cầu nó phải được bỏ phiếu riêng. Vào đầu tháng 11/2021, sau các cuộc bầu cử quan trọng, trong đó, đảng Dân chủ gặp một số thất bại bất ngờ – báo hiệu khả năng sẽ mất Hạ viện và Thượng viện vào tay đảng Cộng hòa trong cuộc bầu cử năm 2022 – Biden và các lãnh đạo Hạ viện của Đảng Dân chủ đã tăng cường nỗ lực hòa giải các phe, lập luận rằng đạt được một số thành tựu lập pháp hữu hình là cần thiết để duy trì sự ủng hộ của các cử tri đang bị dao động. Sau khi những người cấp tiến cuối cùng đã chấp thuận, dự luật về cơ sở hạ tầng này đã được thông qua và gửi đến Biden để ông ký.
Vào ngày 13/12/2022, Biden đã ký ban hành Đạo luật Tôn trọng Hôn nhân. Đạo luật này chính thức bãi bỏ Đạo luật Bảo vệ Hôn nhân liên bang (1996) trong đó định nghĩa rằng hôn nhân là sự kết hợp hợp pháp giữa một nam và một nữ và cho phép các bang từ chối công nhận hôn nhân đồng giới được thực hiện ở các bang khác. Các mục tiêu của Biden trong chính sách đối ngoại là hàn gắn mối quan hệ đã rạn nứt với một số đồng minh của Hoa Kỳ, hợp tác trong các nỗ lực toàn cầu nhằm cải thiện tình trạng biến đổi khí hậu và nhìn chung là đưa Hoa Kỳ trở lại vị trí số một về kinh tế và chính trị trên toàn cầu. Biden cũng đã đưa ra lời hứa trong chiến dịch tranh cử rằng ông sẽ rút toàn bộ quân đội Mỹ còn lại khỏi Afghanistan, cuối cùng thì đã chấm dứt được gần 20 năm quân đội Hoa Kỳ can dự vào nước này trong tất cả các giai đoạn của Chiến tranh Afghanistan- cuộc xung đột quân sự dài nhất mà Hoa Kỳ từng tham gia. Vào tháng 4/2021, Biden tuyên bố rút toàn bộ quân đội Hoa Kỳ trước ngày 11/9 – trước đó chính quyền Trump đàm phán với Taliban vào năm 2020 gia hạn thời hạn rút quân vào ngày 1/5/2021. Đến đầu tháng 8, sau khi Biden gia hạn thời hạn rút quân lên ngày 31/8, Taliban đã bắt đầu nắm quyền kiểm soát quân sự ở một số tỉnh của Afghanistan, và ngay sau đó, thủ đô Kabul của Afghanistan bị chiếm và chính phủ quốc gia sụp đổ. Sự hỗn loạn đã xảy ra khi sân bay ở Kabul tràn ngập những người tị nạn Afghanistan tuyệt vọng đang tìm cách chạy trốn khỏi đất nước trên các chuyến bay sơ tán của Hoa Kỳ. Trong và sau khi rút quân, chính quyền Biden đã bị các nhà lãnh đạo Đảng Cộng hòa và một số nhà lãnh đạo Đảng Dân chủ chỉ trích vì đã đánh giá sai sức mạnh và quyết tâm của cả Taliban cũng như chính phủ và lực lượng an ninh Afghanistan.
Nguồn: Britannica
